TS. NGUYỄN THỊ THANH BÌNH
Công tác tại Viện Ngôn ngữ học từ năm 1981; hiện đã nghỉ hưu
|
Bút danh:
Nguyễn Thị Thanh Bình, Nguyễn Thanh Bình
Thanh Bình, Binh Nguyen
Năm sinh:
1956, tại Hà Nội
Điện thoại:
CQ: 37674578 DĐ: 0912361 344
Email: bithanguyen@yahoo.com
|
|
A. Quá trình đào tạo:
- Cử nhân (1980): Tốt nghiệp ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Humboldt, Đức .
- Tiến sĩ (2002): Bảo vệ luận án tại Trường Đại học Tổng hợp Toronto Canada.
- Nghiên cứu viên chính.
B. Quá trình hoạt động:
Từ năm 1981 đến nay, lần lượt làm việc tại Phòng Ngữ pháp học, Nhóm Ngôn ngữ trong nhà trường và Phòng Ngôn ngữ học xã hội.
Chức vụ hiện tại: Trưởng phòng Phòng Ngôn ngữ học xã hội.
C. Tham gia đào tạo sau đại học:
Hiện đang tham gia hướng dẫn các nghiên cứu sinh:
1) Trần Thị Thanh Hải về đề tài “Văn bản kinh tế thương mại xét từ góc độ lí thuyết giao tiếp (có so sánh với tiếng Anh)”
2) Nguyễn Thị Kim Loan về đề tài “Sự biến động của ngôn ngữ đô thị ở Việt Nam (trên cứ liệu của báo Hà Nội Mới)”
3) Bùi Thị Ngọc Anh về đề tài “Đặc trưng ngôn ngữ học xã hội của từ ngữ kiêng kỵ trong giao tiếp tiếng Việt”.
D. Các công trình khoa học đã công bố
* Định hướng khoa học:
Ngôn ngữ học xã hội
*Một số sách, chuyên khảo, giáo trình,...cơ bản:
1) Ngôn ngữ / Nguyễn Thị Thanh Bình // Nhân học đại cương. - Tp.HCM. : Đại học Quốc gia Tp.HCM, 2008. - tr.: 189-214.
2) Sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ em: một số trường phái lý thuyết chính : chuyên khảo / Nguyễn Thị Thanh Bình // Công trình cấp Viện Ngôn ngữ học. - 2004. - 158 tr ; 29cm.
3) Từ điển chính tả tên người nước ngoài / Nguyễn Như ý (chủ biên), Mai Xuân Huy, Vũ Thanh Hương, Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Văn Tài, Bùi Minh Yến. - H. : KHXH, 1995. - 718tr ; 20cm.
* Toàn bộ các công trình khoa học đã công bố:
1. Vài nhận xét về ngôn ngữ trẻ em 2-3 tuổi dưới ảnh hưởng của yếu tố xã hội : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1985.
2. Mấy nhận xét bước đầu về đặc điểm ngôn ngữ văn bản phát thanh / Thanh Bình // Tiếng Việt và các ngôn ngữ Đông Nam á. - H. : KHXH, 1988. - tr.: 237-244.
3. Bước đầu tìm hiểu về hành động ngôn từ “cầu khiến” trong giao tiếp tiếng Việt : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1992.
4. Từ điển chính tả tên người nước ngoài / Nguyễn Như ý (chủ biên), Mai Xuân Huy, Vũ Thanh Hương, Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Văn Tài, Bùi Minh Yến. - H. : KHXH, 1995. - 718tr ; 20cm.
5. Sự lễ phép trong giao tiếp ngôn ngữ gia đình ở lời cầu khiến / Nguyễn Thị Thanh Bình // ứng xử ngôn ngữ trong giao tiếp gia đình người Việt (Nguyễn Văn Khang chủ biên). - H. : Văn hoá thông tin, 1996. - tr.: 158-175.
6. Tác động của hoàn cảnh giao tiếp đến ngôn ngữ trẻ em 2-3 tuổi ở Hà Nội / Nguyễn Thị Thanh Bình // ứng xử ngôn ngữ trong giao tiếp gia đình người Việt (Nguyễn Văn Khang chủ biên). - H. : Văn hoá thông tin, 1996. - tr.: 55-69.
7. Cách viết tên riêng nước ngoài trong sách giáo khoa phổ thông / Nguyễn Thị Thanh Bình // Tiếng Việt & ngôn ngữ các dân tộc thiểu số. - H. : Viện Ngôn ngữ học, 1998. - tr.: 80-86.
8. Suy nghĩ về hiệu quả của ngôn ngữ trên vô tuyến truyền hình / Nguyễn Thị Thanh Bình // Tiếng Việt trên các phương tiện truyền thông đại chúng. - Tp.HCM : Hội Ngôn ngữ học Tp. Hồ Chí Minh-Viện Ngôn ngữ học-ĐH KHXH và NV Tp. HCM, 1999.
9. ’N’ hay ’L’ ở một làng quê Việt Nam: Một quan sát từ góc độ ngôn ngữ học xã hội / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn từ, giới và nhóm xã hội từ thực tiễn tiếng Việt. - H. : KHXH, 2000. - tr.: 212-229.
10. Quan hệ ’quyền’ và hành động ngôn từ ’cầu khiến’ ở gia đình nông dân Việt / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn từ, giới và nhóm xã hội từ thực tiễn tiếng Việt. - H. : KHXH, 2000. - tr.: 266-296.
11. Xưng và gọi: Bằng chứng về giới trong ngôn từ của trẻ em trước tuổi đến trường ở Hà Nội và Hoài Thị / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn từ, giới và nhóm xã hội từ thực tiễn tiếng Việt. - H. : KHXH, 2000. - tr.: 115-134.
12. Xưng và gọi trong hoạt động hành chính ở một xã thuộc đồng bằng Bắc Bộ: Tôn ti và bình đẳng / Nguyễn Thị Thanh Bình // Tiếng Việt trong giao tiếp hành chính (Nguyễn Văn Khang chủ biên). - H. : Văn hoá thông tin, 2000. - tr.: 117-142.
13. The diversity in language socialization: Gender and social stratum in a North Vietnamese village : Luận án Tiến sĩ ngữ văn (Ph. D.) / Nguyen, Thi Thanh Binh (Nguyễn Thị Thanh Bình). - Canada : University of Toronto, 2002. - 265p ; 30cm.
Tên luận án dịch ra tiếng Việt: Sự đa dạng của tiến trình hoà nhập xã hội về văn hoá và ngôn ngữ: Giới và giai tầng ở một làng quê miền Bắc Việt Nam.
14. Sự tồn tại của hai ngôn ngữ chính thức ở Canada: Đôi nét về chính sách ngôn ngữ của chính phủ Canada : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Hội thảo khoa học “Bảo vệ và phát triển tiếng Việt trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. - Tp.HCM. - 2002. - ngày 28/12. - tr.: 21-27.
15. Một quan niệm về vấn đề ngôn ngữ quốc gia : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Đề tài khoa học “Cơ sở lí luận và thực tiễn của Bảo vệ và phát triển tiếng Việt”. - H. : Viện Ngôn ngữ học, 2003.
16. Từ ngữ gốm sứ Bát Tràng / Nguyễn Văn Khang (chủ nhiệm), Mai Xuân Huy, Phạm Tất Thắng, Bùi Thị Minh Yến,..., 2003. - 163tr ; 29cm. (Đã nghiệm thu).
17. Dấu chấm phẩy trong văn bản tiếng Việt : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Công trình cấp Bộ “Xây dựng quy tắc chính tả tiếng Việt”. - 2003.
18. Một số khuynh hướng nghiên cứu về mối liên hệ giữa giới và sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ em / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ. - 2003. - số 1. - tr.: 26-38.
19. Vai trò tích cực của con người trong ứng xử ngôn từ ở một cộng đồng đa dân tộc, đa ngôn ngữ / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ. - 2003. - số 11. - tr.: 34-40.
20. Việc sử dụng dấu ngang và dấu nối trong văn bản tiếng Việt: Dấu ấn của công nghệ in hiện đại / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ & đời sống. - 2003. - số 10. - tr.: 10-13.
21. “Mẹ sai rồi”: Một câu chuyện về sách giáo khoa lớp 7 mới 2003 / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ & đời sống. - 2003. - số 12. - tr.: 8-14.
22. Giới trong giáo dục trẻ em thuộc các giai tầng xã hội khác nhau ở một cộng đồng nông dân Việt : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Hội thảo Việt Nam học lần II. - Tp.HCM. - từ 14 đến 16 tháng 7 năm 2004.
23. A Vietnamese View of Studying Language and Gender BCKH / Binh Nguyen (Nguyễn Thị Thanh Bình) // Hội nghị thường niên của Hội ngôn ngữ và giới thế giới lần 3 (IGALA3). - Đại học tổng hợp Cornell , New York, USA - từ 5 đến 7 tháng 6 năm 2004.
24. Vài nét về sự đa dạng của các phong cách ngôn ngữ trên truyền hình / Nguyễn Thị Thanh Bình // Những vấn đề ngôn ngữ học. - H. : KHXH, 2004. - tr.: 252-267.
25. Sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ em: một số trường phái lý thuyết chính : chuyên khảo / Nguyễn Thị Thanh Bình // Công trình cấp Viện Ngôn ngữ học. - 2004. - 158 tr ; 29cm.
26. Việc hiến định vị thế “ngôn ngữ quốc gia”của tiếng Việt ở Việt Nam: Một vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu / Nguyễn Thị Thanh Bình // Kỉ yếu Hội thảo Liên á lần thứ 6. - H. : KHXH, 2004. - tr.: 595-604.
27. "Chat" trên mạng - một kiểu giao tiếp đang thu hút sự quan tâm của giới trẻ Hà Nội. / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ & đời sống. - 2005. - số 3. - tr.: 30-32.
28. Dấu chấm với tư cách là hiện tượng chính tả tiếng Việt / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ. - 2005. - số 1. - tr.: 9-20.
29. Đặc điểm ngôn ngữ trong phần “Tài liệu tham khảo” : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Công trình “Điều tra tổng thể tiếng Việt”. - 2005.
30. Một số xu hướng lý thuyết của việc dạy tiếng mẹ đẻ trong nhà trường / Nguyễn Thị Thanh Bình // Ngôn ngữ. - 2006. - số 4. - tr.: 13-24.
31. Introducing “Agency” to the Research on Multilingualism in Vietnam : BCKH / Binh Nguyen (Nguyễn Thị Thanh Bình) // Hội thảo “Reviewing the Past and Projecting the Future: Harvard Yenching’s Contribution to the Advancement of the Humanities and Social Sciences in Asia”. - Đại học tổng hợp Harvard, Cambridge, USA - từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 6 năm 2006.
32. Bảo vệ và phát triển tiếng nói, chữ viết Chăm trong tình mới : Đề tài cấp Bộ / Nguyễn Văn Khang (chủ nhiệm), Phạm Tất Thắng, Nguyễn Thị Thanh Bình, Bùi Minh Yến, ,..., 2006. gồm hai tập (Báo cáo tổng quan về tình hình tiếng nói chữ viết Chăm: 230 tr; Kiến nghị đề xuất đối với tiếng nói chữ viết Chăm trong tình hình mới: 30 tr. ) ; 29cm.
33. Những vấn đề Ngôn ngữ học xã hội : Đề tài cấp viện / Nguyễn Văn Khang (chủ nhiệm), Phạm Tất Thắng, Nguyễn Thị Thanh Bình, Bùi Minh Yến, Nguyễn Thị Kim Loan, 2006.
34. Sự thách thức đối với các mô hình thuần nhất về nuôi dạy trẻ: Hoạt động giáo dục ngôn ngữ ở một cộng đồng người Việt : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Hội thảo quốc tế “Hiện đại và động thái của truyền thống ở Việt Nam”. Bình Châu - từ 14 đến 19 tháng 12 năm 2007.
35. Gender, multilingualism and the American war in Vietnam / Binh Nguyen // Words, Worlds and Material Girls (chủ biên: Bonnie McElhynie). - Mouton de Gruyter, 2007. - tr.: 349-367.
36. Tổng quan về việc chuẩn hoá dấu câu trong văn bản tiếng Việt : BCKH / Nguyễn Thị Thanh Bình // Công trình “Một số vấn đề về chuẩn hoá tiếng Việt”. - 2007.
37. Ngôn ngữ / Nguyễn Thị Thanh Bình // Nhân học đại cương. - Tp.HCM. : Đại học Quốc gia Tp.HCM, 2008. - tr.: 189-214.